علامت تجاری عبارت است از اسم، اصطلاح، نشانه، طرح یا ترکیبی از آن‌ها که به‌منظور شناساندن کالاها و خدمات یک فروشنده یا گروهی از آن‌ها از محصولات رقبا به کار می‌رود.
به‌طورکلی علامت تجاری برای شناساندن جنس ازلحاظ کیفیت آن است و به‌عبارت‌دیگر وسیله‌ای ایست که در مقابل رقابت تجاری، تجار با توسل به آن، نوع جنس و متاع خود را به خریدار عرضه داشته و در حقیقت ضمانت مرغوبیت جنس را می‌نمایند و بالاخره علامت تجاری نشانه ایست که به کمک آن خریدار، سازنده جنس و کمیت و کیفیت کالا را درک می‌کند و به این وسیله همواره همان کالایی را می‌خرد که علامت موردنظر را دارد.
با توجه به اینکه امتیازهای مربوط به کیفیت محصول از رهگذر علامت و نام محصول قابل ثبت و ضبط است و درنهایت شهرت علامت (مارک) تجاری که اصطلاحاً برند نامیده می‌شود موجب کسب اعتبار مادی و معنوی برای تولیدات شرکت یا تجارتخانه است، ازاین‌رو امروزه اسم و علامت تجاری از اهمیت خاصی برخوردار گشته و تجار حساسیت زیادی نسبت به حفاظت و صیانت از آن نشان می‌دهند.
ثبت قانونی یک نام تجاری، برای آن حمایت قانونی فراهم می‌کند و باعث حفاظت از آن در برابر سوءاستفاده کنندگان و متقلبان و تقلیدکنندگان از برند می‌شود.
در ذیل، به برخی از مهم‌ترین فواید ثبت برند می‌پردازیم.
- حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد. به این معنی که اشخاصی که علامت خود را به ثبت نرسانند نمی‌توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت جلوگیری کنند و به این جهت کلیه تجار و مؤسسات تجاری، برای حفظ علامت خود از تقلید و تقلب، علائم خود را به ثبت می‌رسانند.
- ثبت برند، تضمین می‌کند که مشتریان می‌توانند محصولات را از یکدیگر تشخیص دهند.
- برای محصولات و شرکت و خدمات شما ایجاد شهرت و وجه می‌کند.
- شرکتها را تشویق می‌کند در حفظ یا بهبود کیفیت محصولات سرمایه‌گذاری کنند.
- شرکتها را قادر می‌سازد محصولاتشان را از یکدیگر متمایز سازند.
- ممکن است برای دریافت وام مفید باشند.
- ثبت برند می‌تواند برای سهامداران نیز ایجاد ارزش‌افزوده سهام کند و باعث افزایش درآمد شرکت شود.
- علامت تجاری ثبت‌شده، قابل نقل‌وانتقال است. لذا، می‌توان آن را انتقال داد.
- می‌توان تفویض اجازه استفاده از یک علامت تجاری ثبت‌شده را به شرکت‌های ثالث داد که می‌تواند منبع درآمد بیشتری برای شرکت یا شخص به وجود آورد و یا اساس انعقاد یک موافقت‌نامه اعطای نمایندگی فروش باشد.
- ممکن است دارایی ارزشمند کسب‌وکار باشند.
- جزء ضروری موافقت‌نامه‌های اعطای نمایندگی است.
- اجازه استفاده از آن‌ها به اشخاص ثالث داده می‌شود و منبع مستقیم درآمد از محل حق امتیازها می‌باشند.
- ابزار بازاریابی و اساس ایجاد وجهه و شهرت شرکتها هستند.
مدارک موردنیاز برای ثبت علامت تجاری به‌قرار ذیل است:
- تسلیم اظهارنامه از طریق اینترنتی
- مدارک مثبت هویت متقاضی
الف) اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کپی کارت ملی
ب) اشخاص حقوقی: آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء - مدارک نماینده قانونی: چنانچه تقاضا توسط نماینده قانونی (وکیل، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و غیره) به عمل آید مدارک آن ضمیمه گردد.
- ۱۰ نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر از علامت درخواستی حداکثر در ابعاد ده در ده سانتی‌متر
- در صورت سه‌بعدی بودن علامت ارائه علامت به‌صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دوبعدی به‌نحوی‌که از شش زاویه متفاوت تهیه و درمجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند.
- ارائه مدارک دال بر فعالیت در رشته مربوط
- استفاده از حق تقدم
چنانچه متقاضی ثبت بخواهد به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم (حداکثر ۶ ماه) استفاده نمایند می‌بایست مدارک مربوط به‌حق تقدم را هم‌زمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف ۱۵ روز از آن تاریخ تسلیم کنند. - نسخه‌ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و تأییدیه مقام صلاحیت‌دار
نکته:
درصورتی‌که در تصویر علامت یا نام موردنظر شما جهت ثبت کلمه یا حروف لاتین استفاده‌نشده باشد، ارائه کارت بازرگانی الزامی نخواهد بود.
دوره حمایت از علامت تجاری ده سال است که می‌توان آن را به‌دفعات نامحدود با پرداخت هزینه‌های پیش‌بینی‌شده در مقررات تمدید نمود. در ضمن برای ثبت چند علامت تجاری باید به تعداد آن‌ها اظهارنامه جداگانه داده شود.
