اظهارنامه مالیات عملکرد
تشخیص مالیات بر درآمد مشاغل همواره با مشکلاتی توأم و در تعیین و تشخیص مالیات‌ها، عموماً شیوه «علی الراس» حاکم بوده است. مطالعه روند تکاملی تشخیص در نظام‌های گوناگون مالیاتی، گویای آن است که در نظام‌های پیشرفته مالیاتی، تشخیص مالیات توسط مأموران مالیاتی، جای خود را رفته‌رفته به شیوه خود اظهاری داده است. خود اظهاری یعنی اینکه خود شخص مؤدی، مالیات خود را محاسبه و پرداخت کند بی‌آنکه مأموران مالیاتی در محاسبه و دریافت مالیات، دخالت قابل‌توجهی داشته باشند. به‌عبارت‌دیگر مسئولیت تعیین و تشخیص مالیات از سازمان مالیاتی به مؤدیان واگذار می‌شود. اظهارنامه مالیاتی یک دفترچه با برگه‌های مصوب سازمان مالیاتی است که بنگاه‌های اقتصادی باید صورت‌های مالی و یادداشت‌های مربوطه را در قالب این برگه‌ها، به اداره امور مالیاتی محل اقامت بنگاه اقتصادی در موعد مقرر تحویل دهند. بر اساس اظهارنامه مالیاتی، مؤدی اعلام می‌کند که سود دوره مالی گذشته بنگاه اقتصادی مربوطه به چه میزان بوده است و ایشان چقدر مالیات می‌پردازد؟ مؤدی باید اظهارنامه مالیاتی به همراه فیش واریزی مالیات مربوط به هر دوره مالی را حداکثر تا سی و یکم تیرماه سال بعد به اداره امور مالیاتی شهرخود تحویل دهد و رسید دریافت نماید. البته از سال ۱۳۹۱ به بعد (سال مالی ۱۳۹۰)، اظهارنامه مالیاتی به‌صورت الکترونیکی تنظیم و ارسال می‌شود.
